معرفی رشته مدیریت بازرگانی — از تحصیل تا اشتغال
زمان مطالعه: ۸ دقیقه
رشته مدیریت بازرگانی مناسب چه کسانی است؟
همان‌طور که از نام این رشته پیدا است، مدیریت بازرگانی رشته‌ای است که می‌خواهد به مخاطبین خود آموزش‌هایی را ارائه کند تا بتوانند از طریق آن‌ها خروجی کسب و کارها را مدیریت کرده و بری آن‌ها رشد و سودآوری به ارمغان آورند. تحصیل‌کردگان رشته مدیریت بازرگانی ممکن است خود مدیریت سازمان را به عهده داشته باشند و یا به صورت مدیر یک بخش فعالیت کنند. این رشته متناسب افرادی است که از چالش‌ها استقبال می‌کنند، به دنبال حل مسئله هستند و از اینکه بتوانند نیازهای محیط کسب و کار و بازار را شناسایی کرده و برای رفع آن‌ها اقدام کنند لذت می‌برند.
لازمه موفقیت در رشته مدیریت بازرگانی، توانایی برقراری ارتباط با دیگران و تعامل بیشتر است؛ چرا که بازرگانی سازمان برای موفقیت، باید اطلاعات مناسبی از محیط کسب و کار و به خصوص مشتریان داشته باشد. برای این امر نیاز به تیم‌سازی است و البته دارا بودن مهارت‌های رهبری نیز می‌توانند سبب موفقیت بیشتر شوند. همچنین، دانش آموخته رشته مدیریت بازرگانی، باید به مسائل اقتصادی علاقه‌مند باشد، خلاقیت و توانایی حل مسئله داشته باشد و هر مسئله‌ای را از جنبه‌های گوناگون مورد بررسی قرار دهد.
برای موفقیت بیشتر دانشجوی این رشته باید بتواند خوب تحلیل کند، کمی پیش‌بینی بلد باشد و بتواند با اطلاعاتی که از محیط اقتصادی داخلی و خارجی به دست می‌آورد بهترین پیشنهادات را ارائه کند. به عنوان مثال، تاثیر تغییرات نرخ ارز، تغییرات جمعیت، قوانین و مقرراتی که دولت و مجلس تصویب می‌کند را به خوبی درک و اثری که روی کسب و کارها دارند را بررسی کرده و قبل از سایر رقبا راهکارهای خود را ارائه کند.
جهت وارد شدن به رشته مدیریت بازرگانی لطفاً اولویت را مباحث مالی قرار نداده و فقط به بازار کار آن اکتفا نکنید، چراکه اگر این رشته با روحیات، علایق، انتظارات شما هماهنگی نداشته باشد نمی‌توانید در آن به موفقیت چندانی برسید. موفقیت در این رشته نیازمند مطالعه زیاد، تحقیق و بررسی، تفکر و برنامه‌ریزی، داشتن هوش بالا، توانایی در دیدن فرصت‌ها، توانایی حل مسئله، توانایی برنامه‌ریزی، انجام کار تیمی، هدف‌گذاری، مذاکره حرفه‌ای، توانایی انتخاب شایسته نیروی انسانی و به کارگیری صحیح آن‌ها است.
در رشته مدیریت بازرگانی، دانشجویان با مهم‌ترین وظایف سازمان‌های بازرگانی آشنا خواهند شد، شناخت آن‌ها بر موضوعات مرتبط با مدیریت افزایش می‌یابد، توانایی آن‌ها برای جمع‌اوری و تحلیل داده‌های مرتبط با موضوعات رشته‌شان زیاد می‌شود و می‌توانند راه‌حل‌های مختلف هر مسئله را ارزیابی کرده و در مورد آن‌ها تصمیم‌گیری کنند.
اگر علاقه‌مند هستید و می‌توانید نسبت به سایرین متفاوت باشید و برای رسیدن به موفقیت حاضر به انجام کارهایی متفاوت و بیشتر از دیگر افراد هستید این رشته می تواند برای شما یک سکوی پرتاب باشد و زندگی‌تان را در آینده تضمین کند.
در صورتیکه بخواهیم مثالی عملیاتی‌تر برای شما مخاطبین ارائه کنیم، باید به این موضوع اشاره کنیم که سال‌های گذشته که زمان ورود تلفن همراه به بازار بود، انتظارات مصرف‌کنندگان در سطح یک تماس تلفنی و ارسال پیامک بود، اما امروزه با گوشی‌های هوشمندی طرف هستیم که امکانات متنوع و بسیار زیادی دارند و هر روز نیز به فهرست این امکانات افزوده می‌شود. در فضای کسب و کار نیز به همین صورت است، شاید در سال‌های گذشته با مدرک تحصیلی دانشگاهی به راحتی جذب بازار کار می‌شدید، اما امروزه مانند گوشی فقط تماس تلفنی و پیامک نمی‌تواند باعث موفقیت و جذب شما شود و باید مهارت‌های دیگری (مانند گوشی‌های هوشمند که امکانات بیشتری دارند) را کسب کرده باشید تا بتوانید وجوه تمایز بیشتری داشته باشید و شانس خود را بالاتر ببرید.
کدام دروس دوره دبیرستان در رشته مدیریت بازرگانی بیشتر کاربرد دارند؟
از دوره دبیرستان دروس ریاضی، زبان انگلیسی، هندسه و ادبیات فارسی بسیار حائز اهمیت هستند و در عین حال لازم است یادآور شویم که این رشته از هر سه گروه علوم ریاضی و فنی، علوم تجربی و علوم انسانی دانشجو می‌پذیرد. بدیهی است که با تلاش و علاقه، قبولی در رشته مدیریت بازرگانی در دانشگاه‌های معتبر کشور از جمله دانشگاه تهران برای مخاطبین امکان‌پذیر خواهد بود.
گرایش‌های رشته مدیریت بازرگانی برای ادامه تحصیل چه هستند؟
از جمله اصلی‌ترین گرایش‌های رشته مدیریت بازرگانی، می‌توان به مواردی که در فهرست زیر آمده‌اند اشاره کرد:
- بازاریابی
- بازرگانی بین المللی
- تجارت الکترونیکی
- مدیریت استراتژیک
- بازرگانی داخلی
- کارآفرینی
- گرایش‌های مالی
- بیمه
- تحول
مهم‌ترین دروس دانشگاهی رشته مدیریت بازرگانی چه هستند؟
در ادامه فهرستی از اصلی‌ترین و کلیدی‌ترین دروسی که در رشته مدیریت بازرگانی تدریس می‌شوند را آورده‌ایم:
- مدیریت رفتار سازمانی
- مدیریت منابع انسانی
- روش تحقیق در مدیریت
- بازرگانی بین الملل
- بازاریابی و مدیریت بازار
- سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت
- مدیریت استراتژیک
- اصول حسابداری
- مدیریت مالی
- سیاست‌های پولی و مالی
- حقوق بازرگانی بین‌الملل
- بهره‌وری و تجزیه و تحلیل آن در سازمان
- مدیریت سازمان‌های پیچیده
- ساختار سازمانی
- اقتصاد خرد و کلان
- تحقیق در عملیات
- مبانی سازمان و مدیریت
فارغ التحصیل رشته مدیریت بازرگانی در چه کارها و صنایعی می‌تواند شاغل شود؟
فارغ التحصيلان اين رشته در زمان تحصیل، نباید فقط به دانشی که در دانشگاه کسب می‌کنند اکتفا کنند، بلکه باید موازی با آن در نشریات اقتصادی عضو شوند، کتابهای جانبی مرتبط را مطالعه کنند، مقالات را بررسی کنند و به نوعی از شرایط و محیط کسب و کار اطلاعات مناسبی داشته باشند. در ادامه نیز باید خودشان را وارد محیط کسب و کار و بازار کنند تا بتوانند مواردی که آموخته‌اند را به صورت عملی پیاده‌سازی کنند.
برای این کار، پیشنهاد می‌شود فارغ‌التحصیلان از سمت‌های پایین‌تر مثل کارشناس شروع به کار کنند و با کسب مهارت‌ها و آموزش‌های جانبی بیشتر مرحله به مرحله رشد کنند. این مهارت‌ها در کنار سایر مهارت‌هایی که در بخش اول توضیح داده شد، کمک می‌کنند تا افراد بتوانند نقطه تمایز بیشتری بین خودشان و سایر فارغ‌التحصیلان ایجاد کنند و در آینده جایگاه‌های شغلی بهتر و با درآمدهای بالاتری را کسب کنند. در ادامه، برخی از مشاغل مرتبط به رشته مدیریت بازرگانی فهرست شده‌اند:
- مشاور مدیریت
- مدیر بازاریابی
- مدیر صادرات
- مدیر تحقیقات بازار و پژوهش
- مدیر فروش
- جذب در سیستم بانکی
- مدیر در بخش بیمه
- مدیر سفارشات خارجی
- مدیر دیجیتال مارکتینگ
- مدیر تبلیغات
بازار کار رشته مدیریت بازرگانی به چه صورت است؟
با توجه به اینکه کشور ما صنایع تولیدی و خدماتی زیادی دارد، همواره با یک چالش اساسی روبه‌رو بوده است، چالش عدم تواناییی صحیح در فرایندهای بازاریابی، برند‌سازی، تجارت، صادرات و… افرادی که در این زمینه‌ها دانش مناسبی دارند بسیار کم هستند و این افراد کم نمی‌توانند به بهتر شدن اقتصاد همه صنایع کمک کنند. لذا آن‌هایی که با خلاقیت، تلاش و پشتکار بتوانند در سازمان‌ها تحول ایجاد کنند، می‌توانند یک جایگاه شغلی بسیار عالی و با درآمد خیلی خوب داشته باشند.
حتی اگر به رده‌های بالاتر هم نخواهید دست پیدا کنید، در سمت‌های میانی نیز می‌توانید باعث تغییرات مثبت شوید و به سودآوری سازمان خودتان کمک کنید. البته با توجه به سرعت بسیار زیاد تغییرات در دنیا و شرایطی که کشور ما به دلایل سیاسی و اقتصادی با آن روبه‌رو است، قطعاً فرصت‌ها و تهدیدهای زیادی در محیط کسب و کار وجود دارد و اگر یک فارغ‌التحصیل این رشته بتواند فرصت‌ها را به خوبی شناسائی کند، می‌تواند به موفقیت‌های بسیار خوبی برسد.
در فضایی که استارت‌آپ‌ها در آن به شدت در حال رشد هستند و برخی کسب و کارهای سنتی نیز در حال نابودی هستند، اهمیت این رشته و کسب مهارت‌های جانبی آن روز به روز بیشتر جلوه پیدا می‌کند.
البته قبل از ورود به این رشته بهتر است با خود صادق باشید، زیرا تنها در نظر گرفتن جاذبه‌های مالی کافی نیست و باید توانایی دائماً به‌روز بودن و مواجه به چالش‌های گوناگون را نیز داشته باشید. قطعاً اگر به توانایی‌های خودتان روز به روز اضافه کنید و طرز فکر شما در راستای رشد باشد، نگرانی از بابت بازار کار نخواهید داشت و حتی موفقیت‌های متعددی را نیز به دست خواهید آورد.
برای ورود به بازار کار، علاوه بر آشنایی با مهارت‌های تخصصی رشته مورد نظر باید با سایر مهارت‌های فردی هم آشنایی داشته باشید. در حقیقت، این مهارت‌های فردی هستند که یک شخص را از میان رقبا متمایز می‌کنند و سبب موفقیت او در زمینه‌ها و موقعیت‌های شغلی می‌شوند. چنین مهارت‌هایی سبب تعامل بهتر فرد در سازمان و محیط‌های کاری خواهد شد و به طور معمول با نام «مهارت‌های نرم» از آن نام می‌برند. به همین دلیل، برای یادگیری مهارت‌های فردی، مشاهده مجموعه فیلم‌‌های آموزش توسعه مهارت فردی فرادرس پیشنهاد می‌شود که لینک آن در زیر آورده شده است.
امکان ادامه تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی در داخل ایران چگونه است؟
از نظر ادامه تحصیل، افراد این امکان را دارند تا رشته مدیریت بازرگانی را در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز در دانشگاه‌های مختلف ایران دنبال کنند. همچنین در ایران به دلیل نیاز بسیار زیاد به علوم مدیریت و ضعف گسترده در این راستا، مدارس کسب و کار آزاد زیر نظر وزارت علوم تاسیس شده‌اند که دانش مدیریت را در رشته های MBA ،DBA و حتی به تازگی POST DBA عرضه می‌کنند. گفتنی است دیدگاه شرکت‌ها به افرادی که این دوره‌ها را گذرانده‌اند بسیار متفاوت است و آن‌ها را سریع‌تر و بهتر جذب می‌کنند.
امکان ادامه تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی در خارج از کشور به چه صورت است؟
این رشته به دلیل اهمیت بالا و جامعیت بالایی که دارد امکان ادامه تحصیل در خارج از کشور را نیز دارا است؛ استعدادها و افرادی که هوش بالائی دارند در دنیا جذب رشته مدیریت می‌شوند، چرا که یک مدیر حرفه‌ای می‌تواند با تصمیم گیری‌های خود نقش بسیار زیادی داشته باشد.
در بعضی از کشور‌ها و دانشگاه‌ها برای تحصیل مدیریت در خارج از کشور به شما یک سال تحصیلی نیز فرجه خواهند داد تا با چگونگی اشتغال در این رشته آشنا شده و برای این موضوع به صورت کامل آماده شوید. شما ضمن تحصیل در رشته مدیریت گرایش‌های مدیریت استراتژیک، مدیریت برند، مدیریت منابع انسانی و یا مدیریت بازاریابی می‌توانید در رشته MBA از دانشگاه‌های کشورهای، هندوستان، امارات، ترکیه، آلمان، استرالیا، انگلستان، امریکا و کانادا پذیرش گرفته و ادامه تحصیل دهید.
دروس دانشگاهی رشته مدیریت بازرگانی تا چه میزان نیازهای بازار کار را پاسخگو هستند؟
در دانشگاه و در رشته مدیریت بازرگانی با اصول پایه و مفاهیم مدیریت و برنامه‌ریزی مناسب در جهت بهبود کسب و کار آشنا خواهید شد، اما این آموزش‌ها به تنهایی کافی نیست، زیرا سرعت تغییرات اغلب آموزش‌ها با متد آموزشی چند سال گذشته ارائه می‌شوند و همچنین منابع درسی اغلب از کتابهای تئوری و ترجمه شده چندان به‌روز نیست.
به عنوان مثال، در دنیای بازاریابی دیگر برخی از آموزش‌هایی که ارائه می شوند جزء اصلی کسب و کارها شده و به نوعی اصول اولیه و پایه هستند و فارغ‌التحصیل این رشته همواره باید نسبت به یادگیری فراتر از محیط دانشگاه اقدام کند. از آنجا که بخشی از مهارت در رشته مدیریت فقط با تجربه و کار عملی به دست می‌آید، باید در زمان تحصیل در دانشگاه و بعد از آن در خصوص موارد مختلف مدیریتی بحث‌های زیادی شود و پروژه‌هایی به صورت عملی تعریف شوند.
دانشجویان باید کتابهای جدید منتشرشده در این حوزه را نیز حتماً مطالعه کنند، از اخبار، قوانین و مقررات تصویب شده توسط دولت و مجلس آگاهی کافی وجود داشته باشند و در خصوص آمارها و تاثیرات رویدادهای مختلف بر محیط کسب و کار همواره اطلاع لازم کسب کنند. یک مدیر به ویژه زمانی که در حوزه مدیریت بازرگانی که یکی از نقاط بسیار مهم و حساس سازمان است فعالیت می‌کند، باید اطلاعات به‌روز و مناسبی داشته باشد. شرکت در سمینارهای آموزشی نیز می‌تواند به فارغ‌التحصیلان در یادگیری هرچه بیشتر کمک کند.
ثبت دیدگاه